Α ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ
http://historygym.blogspot.gr/2013/02/1.html

Φύλλα δραστηριοτήτων

Αφού έχουμε σχολιάσει τις πηγές «Ο Ελευθέριος Βενιζέλος υποστηρίζει τη συμμαχία της Ελλάδας με την Αντάντ» και «Η κωνσταντινική ουδετερότητα», να συμπληρώσετε τον πιο κάτω πίνακα σχετικά με τις θέσεις των δύο  ανδρών για τη στάση της Ελλάδας κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Θέση πρωθυπουργού Βενιζέλου …………………………………………..... ……………………………………………. ……………………………………………. …………………………………………….. …………………………………………….. Αξιολογήστε την ……………………………………….. ……………………………………….. ………………………………………… …………………………………………

Θέση βασιλιά Κωνσταντίνου ………………………………………… ………………………………………… ………………………………………… ………………………………………… ………………………………………… Αξιολογήστε την ……………………………………… ……………………………………… ……………………………………… ………………………………………

ΟΜΑΔΑ Α΄

1.      Αφού παρατηρήσετε το φωτογραφικό υλικό στη σελ.93 του βιβλίου σας να απαντήσετε στην ερώτηση: Ποιες κοινωνικές ομάδες υποστήριξαν το Βενιζέλο και ποιες τον Κωνσταντίνο;

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2.      Αφού διαβάσετε τις παραγράφους του βιβλίου σας «Οι Επίστρατοι και το κίνημα της Εθνικής Άμυνας» και «Ο Εθνικός Διχασμός» (σελ. 92, 93) να γράψετε ένα σύντομο επεξηγηματικό σχόλιο για τους πιο κάτω όρους:

·         Επίστρατοι

........................................................................................................................

·         Εθνική Άμυνα

........................................................................................................................

·         «κράτος Αθηνών»

……………………………………………………………………………………….

·         «κράτος Θεσσαλονίκης»

........................................................................................................................

ΟΜΑΔΑ Β΄

1.   Αφού διαβάσετε τις παραγράφους του βιβλίου σας «Η εμπλοκή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο», «Οι Επίστρατοι και το κίνημα της Εθνικής Άμυνας» και «Η δυναμική επέμβαση της Αντάντ και η έξωση του Κωνσταντίνου» (σελ. 92, 93) και αφού παρατηρήσετε το πιο κάτω φωτογραφικό υλικό να απαντήσετε στις πιο κάτω ερωτήσεις:

Α) Με ποιες ενέργειες η Αντάντ επεμβαίνει στην πολιτική κατάσταση που διαμορφώθηκε στην Ελλάδα; Ποιος ήταν ο στόχος της Αντάντ;

Β) Να κρίνετε τη στάση της Αντάντ. Θυμηθείτε άλλα ιστορικά γεγονότα όπου υπήρξε καθοριστική η επέμβαση ξένων δυνάμεων.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ΟΜΑΔΑ Γ΄

1. Αφού διαβάσετε τις πιο κάτω πηγές α) να εντοπίσετε και να καταγράψετε αρνητικούς χαρακτηρισμούς που προβάλλει η κυβέρνηση Βενιζέλου εναντίον του Κωνσταντίνου και β) να εντοπίσετε και να καταγράψετε λεξιλόγιο που αναφέρεται εναντίον του Βενιζέλου.

Πηγή 1: «Τα τραγικά γεγονότα των Αθηνών, όπου τόσοι εκ των συναγωνιστών μας εύρον μαρτυρικόν θάνατον και εδιώχθησαν σκληρώς, εδημιούργησαν μεταξύ του αιμοσταγούς βασιλέως και του έθνους χάσμα του λοιπού αγεφύρωτον. Όπως επιβάλη την τυραννίδα του δεν εδίστασε να θυσιάση τα υπέρτατα συμφέροντα του Ελληνισμού εις τους εθνικούς ανταπαιτητάς μας, με την πρόθεσιν να βοηθήση την γερμανικήν νίκην, εφ' ης και μόνης ηδύνατο να εδραιώση την ελέω θεού βασιλείαν του. Και όπως εμποδίση τον ταχύτερον εξοπλισμόν εκείνων εκ των πατριωτών, όσοι συνετάχθησαν μετά των πατροπαραδότων φίλων και προστατίδων Δυνάμεων κατά των κοινών εχθρών, δεν εδίστασε να στρέψη τα ελληνικά όπλα κατά των στρατιωτών των οποίων οι πατέρες έχυσαν το αίμα των υπέρ της ελληνικής ανεξαρτησίας. Επωφελούμενος δε της ευκαιρίας εξαπέλυσε τον βασιλικόν του στρατόν εις σφαγήν εκείνων, οίτινες διετήρησαν άκαμπτον μέχρι τέλους το εθνικόν φρόνημα. Από της στιγμής αυτής ο βασιλεύς Κωνσταντίνος είναι έκπτωτος του θρόνου του. Δεν αμφιβάλλομεν ότι ο λαός πανδήμως συνερχόμενος θα επιδοκιμάση την έκπτωσιν ταύτην, ήτις αφορά προσωπικώς τον τύραννον βασιλέα και όχι την δυναστείαν».

Η προσωρινή κυβέρνησις Βενιζέλος, Κουντουριώτης, Δαγκλής (Κείμενο που έστειλε η προσωρινή κυβέρνηση στους κατά τόπους αντιπροσώπους της στις 24 Νοεμβρίου 1916, στο Γ.Θ. Μαυρογορδάτου, Μελέτες και κείμενα για την περίοδο 1909-1940, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλας, χ.χ., σ. 88-89) Πηγή 2: «Χθες το απόγευμα εις το ναόν του Αγίου Διονυσίου ετελέσθη δέησις υπέρ του βασιλέως, προσελθόντων πάντων των ενοριτών. Εν μέσω νεκρικής σιγής και κατανύξεως γονυπετείς όλοι μετά του ιερέως εδεήθησαν υπέρ της σωτηρίας του Βασιλέως και της κατασυντριβής των απαισίων προδοτών και εχθρών της πατρίδος, βροντοφωνούντος του εμπνευσμένου ιερέως Παπαφώτη "Ζήτω ο βασιλεύς και αιώνιον ανάθεμα εις τους προδότας". Μετά την δέησιν, ο κ. Δούφας, παρευρισκόμενος εις τον ναόν, ωμίλησε περί της θεόθεν αποστολής του Βασιλέως μας και της αθανάτου Ελληνικής φυλής, συστήσας πίστιν και αφοσίωσιν εις τον Άνακτα και τον στρατόν του, καθώς και ψυχραιμία και αντοχήν εις την κρίσιμον ταύτην περίοδον του εθνικού μας βίου». (Απόσπασμα από την εφημερίδα Χρόνος, 5 Δεκεμβρίου 1916, στο Γ. Θ. Μαυρογορδάτου, Μελέτες και κείμενα για την περίοδο 1909-1940, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλας, χ.χ., σ. 89). …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

2.  Αφού παρατηρήσετε τις πιο κάτω γελοιογραφίες της εποχής να γράψετε μια λεζάντα για την κάθε μία.

……………………………………………                            …………………………………….

ΟΜΑΔΑ Δ΄

1.   Αφού διαβάσετε τις πιο κάτω πηγές να καταγράψετε τις συνέπειες του Εθνικού Διχασμού.

ΚΕΙΜΕΝΟ 1

Περιγραφή της πρώτης μέρας των κατά τα Νοεμβριανά (Πηγή: Χρ. Χουρμούζιος Τα κατά την 18ην και 19ην Νοεμβρίου 1916 και επέκεινα, τυπ. Εσπερίας, Λονδίνο 1919, σ. 94):

«Τα καταστήματα εκλείσθησαν, αι οδοί ηρημώθησαν, η συγκοινωνία ενεκρώθη. Ο Βενιζελικός κόσμος ευρίσκετο υπό το κράτος εύλογου τρόμου … δεν ήργησαν να σημειωθούν και αιματηρά επεισόδια … Η νυξ της αιματηράς ημέρας διήλθε ζοφερά και βαρεία και πλήρης αγωνίας δι΄ολόκληρον τον φιλήσυχον πληθυσμόν της πόλεως. Ήδη από των πρώτων εσπερινών ωρών πάσα κυκλοφορία ανά τας οδούς είχε διακοπεί. Η κίνησις των τραμ ανεκόπη επίσης, διαταγή δε της Κυβερνήσεως δεν ανήφθησαν και οι δημοτικοί φανοί.

ΚΕΙΜΕΝΟ 2

Περιγραφή των διώξεων εναντίον των βενιζελικών κατά τα Νοεμβριανά (Πηγή: Χρ. Χουρμούζιος Τα κατά την 18ην και 19ην Νοεμβρίου 1916 και επέκεινα, τυπ. Εσπερίας, Λονδίνο 1919, σ. 115):

«Παντού όπου εισήρχοντο οι άτακτοι και οι άλλοι οπλοφόροι της Κυβερνήσεως, η εισβολή των χρησιμοποιείται προς διαρπαγήν και λαφυραγωγίαν. Οι συλλαμβανόμενοι θεωρούνται ως προγεγραμμένοι, των οποίων η ζωή εξαρτάται πράγματι μόνον εκ της καλής θελήσεως των αιχμαλωτιστών των. Η περιουσία των θεωρείται ως περιουσία καταδίκων επιθανατίων, την οποίαν δύνανται να διαθέσουν κατά βούλησιν οι "τίμιοι" άνθρωποι, οι αναλαβόντες το καθήκον να μολύνουν τα όπλα των εις το αίμα των "προδοτών"».

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2.  Αφού παρατηρήσετε την πιο κάτω εικόνα να κρίνετε σε ποιο βαθμό δικαιώνεται η πολιτική θέση του Βενιζέλου κατά τα έτη 1915-1917.

Η ελληνική σημαία σε παρέλαση των νικητών του Α΄ παγκοσμίου πολέμου.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Τα παιδιά της Άμυνας,  παραδοσιακό τραγούδι (1917)

Μια μέρα θα το γράψει η ιστορία

που έδιωξε από την Αθήνα τα θηρία

που έδιωξε βασιλείς και βουλευτάδες

τους ψευταράδες και τους μασκαράδες.

Και στην Άμυνα εκεί όλοι οι αξιωματικοί

πολεμάει κι ο Βενιζέλος

που αυτός θα φέρει τέλος

και ο κάθε πατριώτης θα μας φέρουν την ισότης.

Η Παναγιά που στέκει στο πλευρό μας

δείχνει το δρόμο στο νέο στρατηγό μας

τον ήρωα της Εθνικής Αμύνης

που πολεμάει και διώχνει τους εχθρούς.

Της Αμύνης τα παιδιά διώξανε το βασιλιά

και του δώσαν τα βρακιά του

για να πάει στη δουλειά του

τον περίδρομο να τρώει με το ξένο του το σόι.

Έλα να δεις σπαθιά και γιαταγάνια

που βγάζουν φλόγες και φτάνουν στα ουράνια

εκεί ψηλά ψηλά στα σύνορά μας

τρέχει ποτάμι το αίμα του εχθρού.

Της Αμύνης τα παιδιά διώξανε το βασιλιά

της Αμύνης το καπέλο έφερε το Βενιζέλο

της Αμύνης το σκουφάκι

έφερε το Λευτεράκη

Εργασίες για το σπίτι

1. Να γράψετε ένα σύντομο κείμενο για τον Εθνικό Διχασμό στο οποίο να εντάσσονται λειτουργικά οι πιο κάτω όροι:

                                    Αυστηρή ουδετερότητα

                                    Αντάντ

                                    Επίστρατοι

                                    Εθνική Άμυνα

2. Υποθέστε πως είσαστε οπαδός του Βενιζέλου και γράφετε ένα άρθρο σε μια εφημερίδα της εποχής εκείνης, με στόχο να πείσετε τους αναγνώστες της εποχής να ταχθούν υπέρ του ηγέτη που υποστηρίζετε.

3. Αφού παρατηρήσετε την πιο κάτω γελοιογραφία να γράψετε πώς συνδέεται με τον Εθνικό Διχασμό.