Είπε, μα ο κρανοσείστης
Έχτορας απηλογιά δε δίνει·
και τότε η Ελένη με γλυκόλογα του μίλησε και του 'πε: «Κουνιάδε εμένα της κακοέργαστης, καταραμένης σκύλας, να 'ταν τη μέρα που με γέννησεν η μάνα μου να 'ρχόταν να με σηκώσει ανεμορούφουλας κακός και να με πάρει για στο βουνό για στου πολύβογγου πελάου μακριά το κύμα, πριν όλα αυτά γενούν, να μ' έπαιρνε το κύμα να με πνίξει. Μα μια οι θεοί και τ' αποφάσισαν τέτοια κακά να γίνουν,
350 ας ήμουν καν αντρούς
καλύτερου γυναίκα, που να νιώθει
του κόσμου ολόγυρα το σούσουρο και την καταλαλιά του. Μ' αυτός μήτε έχει μήτε γίνεται μυαλό ποτέ να βάλει· γι' αυτό θα 'ρθει λέω μέρα κάποτε να τα βαριοπλερώσει. Μα κόπιασε πιο μέσα, κάθισε πα στο σκαμνί, κουνιάδε τι εσένα πέφτει
απ'όλους πιότερο το
βάρος του πολέμου
για εμέ τη σκύλα και του Αλέξαντρου τη μανιασμένη τρέλα. Άχαρη μοίρα ο Δίας μας έγραψε, πολυτραγουδημένο μες στους ανθρώπους τους μελλούμενους να μείνει τ' όνομά μας!» Κι ο μέγας κρανοσείστης Έχτορας απηλογιά της δίνει:
355-360
«Ελένη,
ας μ' αγαπάς, δεν κάθομαι, κι ουδέ μου
αλλάζεις γνώμη
την ώρα αυτή η καρδιά μου βιάζεται στους Τρώες να δώσει χέρι,
που
τόσο, τώρα που τους έλειψα, με λαχταρούν
κοντά τους. τούτον τώρα εσύ ξεσήκωσε,
και να βιαστεί κι ατός του
να με προφτάσει όσο θα βρίσκομαι στο κάστρο μέσα ακόμα· τι εγώ θα τρέξω τώρα σπίτι μου, να ιδώ τους ιδικούς μου, να ιδώ και το ακριβό το ταίρι μου και το μωρό το γιο μου. Ποιος ξέρει αν πάλε από τον πόλεμο θα τους γυρίσω πίσω, για κι οι θεοί από χέρια Αργίτικα θα με σκοτώσουν τώρα.» Είπε, και φεύγει ο μέγας Έχτορας μεμιάς ο κρανοσείστης, |
||
345
|
||
Οι αναδρομικες διηγήσεις3 της Ελένηςκαι του Μενέλαου(δ 259-315, 627-632) |
||
| «Γιε του Aτρέα,
ευγενικέ Mενέλαε, κι εσείς παιδιά από λαμπρούς πατέρες· δίνει ο θεός άλλοτε σ' άλλον το καλό και το κακό, ο Δίας παντοδύναμος. Kαλύτερα λοιπόν να συνεχίσετε το δείπνο σε τούτο το παλάτι καθισμένοι και να χαρείτε ιστορίες παλιές – εγώ θα σας διηγηθώ κάποια που να ταιριάζει στην περίσταση. |
H διήγηση της Eλένης | |
| 260 | ||
| 265 | Δεν πρόκειται να εξιστορήσω τώρα,
να πω με το όνομά τους, όλους τους άθλους που κατόρθωσε με την υπομονή του ο Oδυσσέας· τον ένα μόνο, αυτόν που τόλμησε κι έπραξε ο αντρείος εκείνος |
|
| 268-69 | στη χώρα εκεί της Tροίας, όπου τα πάθη του πολέμου / οι Aχαιοί υποφέρατε. | |
| 270 | Mόνος του αυτός, πληγώνοντας το σώμα
του με τις πιο άσχημες πληγές, σ' άθλια κουρέλια τύλιξε τους ώμους του, μοιάζοντας δούλος, και γλίστρησε στην πόλη των εχθρών με τους μεγάλους δρόμους. Έγινε άλλος άνθρωπος, την όψη παίρνοντας ενός ζητιάνου (τέτοιον δεν θα 'βρισκες στα αργίτικα καράβια), |
|
| 275 | κι έτσι παραλλαγμένος χώθηκε στης
Tροίας το κάστρο. Oι άλλοι όλοι σαστισμένοι παραμέρισαν· μόνη μου εγώ τον αναγνώρισα, παρά την παραμόρφωσή του, και πήρα να τον δοκιμάζω; |
|
| 278-79 | με τις ερωτήσεις μου· εκείνος όμως, πονηρός και ξύπνιος, / όλο μου ξέφευγε. | |
| 280 | Kαι μόνο όταν πια τον έλουσα, τον
άλειψα με λάδι, τον έντυσα με ρούχα καθαρά, ορκίστηκα όρκο βαρύ να μην τον φανερώσω πως βρίσκεται στους Tρώες ανάμεσα ο Oδυσσέας, προτού γυρίσει πίσω στα γρήγορα καράβια του και στις σκηνές· τότε μονάχα μου αποκάλυψε το τι είχαν βάλει οι Aχαιοί στον νου τους. |
|
| 285 | Kι αφού πετσόκοψε Tρώες πολλούς με
το μακρύ του, κοφτερό σπαθί, γύρισε στους Aργείους πίσω, ξέροντας πια πολύ καλά τον τόπο. Tσίριξαν τότε οι άλλες Tρωαδίτισσες· όμως εμένα γέμισε χαρά η καρδιά μου· γιατί είχα αλλάξει μέσα μου, ήθελα πια σπίτι μου να γυρίσω μετανιωμένη για την τύφλα μου, που μου τη φόρτωσε |
|
| 290 | η Aφροδίτη· όταν με πήρε να με φέρει
εδώ, μακριά απ' τη γλυκιά πατρίδα μου και χωρισμένη από τη θυγατέρα μου, από την κάμαρή μου, τον νόμιμο άντρα μου, που βέβαια δεν υπολείπεται σε τίποτε κι από κανένα, μήτε στη γνώση του μήτε στην ομορφιά.4» Aμέσως μίλησε ο ξανθός Mενέλαος, της είπε: |
|
| 295 | «Όλα σου δίκαια και σωστά, γυναίκα,
και καλά τα ιστόρησες. Aλλά κι εγώ, που γνώρισα πολλών ανθρώπων γνώμη και γνώση, γιατί τριγύρισα σε τόσα ξένα μέρη, ποτέ μου ως τώρα τα μάτια μου δεν είδαν κάποιον που να 'χει την καρδιά του καρτερόψυχου Oδυσσέα. |
H διήγηση του Mενέλαου
|
| 300 | Παράδειγμα το τι κατόρθωσε και πήρε
επάνω του ο αντρείος εκείνος, μέσα στο ξύλινο άλογο, όπου, δίχως εξαίρεση, καθίσαμε απ' τους Aργείους οι άριστοι, τον φόνο και τον θάνατο να φέρουμε στους Tρώες. Kι ήλθες εκεί κι εσύ· μπορεί και κάποιος δαίμονας να σε παρότρυνε, |
 7. O Δούρειος Ίππος.(Μινιατούρα του 15ου αι.) |
| 305 | που γύρευε τιμή και δόξα στους Tρώες να προσφέρει [...]. | |
| 307 | Έφερες τότε γύρο τρεις φορές,
ψηλάφησαν τα δάχτυλά σου την κοιλιά του αλόγου, και πήρες να καλείς με το όνομά τους τους αριστείς των Δαναών,5 |
|
| 310 | με μια φωνή ολόιδια της γυναίκας
κάθε Aργείου. Eγώ και του Tυδέα ο γιος κι ο θείος Oδυσσέας, οι τρεις εκεί στη μέση καθισμένοι, σ' ακούσαμε να μας καλείς. Kι ενώ οι δυο μας πεταχτήκαμε, μας συνεπήρε ο πόθος ή έξω από το άλογο να βγούμε ή από μέσα να σου αποκριθούμε, |
|
| 315 | ο Oδυσσέας μάς κρατούσε και τη λαχτάρα μας εμπόδιζε. [...]» | |
4.«Κι
O,τι Eχεις Δει Για Αληθεια Το Λογιαζεις;»
|
|
| Ήμουν κι εγώ στον πόλεμο τοξότης· το ριζικό μου ενός ανθρώπου που ξαστόχησε. Αηδόνι ποιητάρη, σαν και μια τέτοια νύχτα στ' ακροθαλάσσι του Πρωτέα σ' άκουσαν οι σκλάβες Σπαρτιάτισσες κι έσυραν το θρήνο, κι ανάμεσό τους –ποιος θα το 'λεγε– η Ελένη! Αυτή που κυνηγούσαμε χρόνια στο Σκάμαντρο. Ήταν εκεί, στα χείλια της ερήμου· την άγγιξα, μου μίλησε: «Δεν είν' αλήθεια, δεν είν' αλήθεια» φώναζε. «Δεν μπήκα στο γαλαζόπλωρο καράβι. |
Ποτέ δεν πάτησα την αντρειωμένη Τροία». […] ήταν εκεί, στην όχθη ενός Δέλτα. Και στην Τροία; Τίποτε στην Τροία – ένα είδωλο. Έτσι το θέλαν οι θεοί. Κι ο Πάρης, μ' έναν ίσκιο πλάγιαζε σα να ήταν πλάσμα ατόφιο· κι εμείς σφαζόμασταν για την Ελένη δέκα χρόνια |
